Антидиуретикалық гормон (АДГ) сынағы

ADH дегеніміз не?

АДГ -ны аргинин вазопрессин деп те атайды. Бұл мидағы гипоталамус шығаратын және гипофиздің артқы жағында сақталатын гормон. Бұл сіздің бүйрегіңізге қанша су үнемдеу керектігін айтады.

ADH үнемі қандағы су мөлшерін реттейді және теңестіреді. Судың жоғары концентрациясы қаныңыздың көлемі мен қысымын арттырады. Осмотикалық сенсорлар мен барорецепторлар ADH -мен жұмыс жасайды, су алмасуын сақтайды.

Гипоталамустағы осмотикалық сенсорлар қандағы бөлшектердің концентрациясына жауап береді. Бұл бөлшектерге натрий, калий, хлорид және көмірқышқыл газы молекулалары кіреді. Бөлшектердің концентрациясы тепе -тең болмаса немесе қан қысымы тым төмен болса, бұл сенсорлар мен барорецепторлар сіздің бүйрегіңізге осы заттардың сау ауқымын сақтау үшін суды сақтауды немесе босатуды айтады. Олар сонымен қатар сіздің денеңіздің шөлдеу сезімін реттейді.

ADH деңгейін тестілеудің мақсаты

АДГ үшін қалыпты диапазон миллилитрге 1-5 пикограммды құрайды (пг/мл). Әр түрлі зертханаларда қалыпты диапазондар аздап өзгеруі мүмкін. АДГ деңгейі тым төмен немесе тым жоғары әр түрлі проблемалардан туындауы мүмкін.

ADH тапшылығы

Сіздің қаныңызда ADH шамалы болуы міндетті түрде су ішуден немесе қан сарысуының осмолизмінің төмендігінен болуы мүмкін, бұл сіздің қаныңыздағы бөлшектердің концентрациясы.

Сирек кездесетін су алмасуының бұзылуы орталық қант диабеті деп аталады, кейде АДГ тапшылығының себебі болып табылады. Орталық қант диабеті гипоталамустың ADH өндірісінің төмендеуімен немесе гипофизден ADH шығарылуымен сипатталады.

Жалпы симптомдарға полиурия деп аталатын шамадан тыс зәр шығару, содан кейін қатты шөлдеу жатады, бұл полидипсия деп аталады.

Орталық қант диабеті бар адамдар жиі шаршайды, себебі олардың ұйқысы зәр шығару қажеттілігінен жиі үзіледі. Олардың зәрі мөлдір, иіссіз және бөлшектердің концентрациясы өте төмен.

Орталық қант диабеті емделмеген жағдайда қатты дегидратацияға әкелуі мүмкін. Сіздің денеңізде жұмыс істеуге су жеткіліксіз болады.

Бұл ауру қандағы инсулин гормонының деңгейіне әсер ететін жиі кездесетін қант диабетімен байланысты емес.

ADH артық

Егер сіздің қаныңызда АДГ тым көп болса, сәйкес келмейтін ADH синдромы (SIADH) себеп болуы мүмкін. Егер жағдай өткір болса, сізде бас ауруы, жүрек айнуы немесе құсу болуы мүмкін. Ауыр жағдайларда кома мен конвульсия пайда болуы мүмкін.

АДГ жоғарылауы мыналармен байланысты:

• лейкемия
• лимфома
• өкпе ісігі
• ұйқы безінің қатерлі ісігі
• қуық ісігі
• ми ісігі
• ADH шығаратын жүйелі ісіктер
• Гильен-Барре синдромы
• көп склероз
• эпилепсия
• қанның маңызды құрамдас бөлігі – гемнің өндірілуіне әсер ететін генетикалық ауру болып табылатын өткір үзік порфирия
• цистикалық фиброз
• эмфизема
• туберкулез
• АИТВ
• СПИД

Сусыздандыру, мидың жарақаты мен хирургиялық араласу да АДГ -ны жоғарылатуы мүмкін.

Нефрогенді қант диабеті – бұл ADH деңгейіне әсер етуі мүмкін өте сирек кездесетін ауру. Егер сізде бұл жағдай болса, қаныңызда ADH жеткілікті, бірақ сіздің бүйрегіңіз оған жауап бере алмайды, нәтижесінде несеп өте сұйылтылған. Белгілері мен симптомдары орталық қант диабетіне ұқсас. Оларға полиурия деп аталатын шамадан тыс зәр шығару, содан кейін қатты шөлдеу жатады, оны полидипсия деп атайды. Бұл ауруды тестілеу ADH қалыпты немесе жоғары деңгейін анықтай алады, бұл оны орталық қант диабетінен ажыратуға көмектеседі.

Нефрогенді қант диабеті қандағы инсулин гормонының деңгейіне әсер ететін жиі кездесетін қант диабетімен байланысты емес.

Қан үлгісі қалай алынады

Медициналық қызмет көрсетуші сіздің венаңыздан қан алады, әдетте шынтақ астына. Бұл процесте келесі жағдайлар орын алады:

1. Бұл жер алдымен микробтарды жою үшін антисептикпен тазаланады.
2. Қан алатын венаның потенциалды аймағынан жоғары, қолыңызға серпімді жолақ оралған. Бұл тамырдың қанмен ісінуіне әкеледі.
3. Сіздің дәрігеріңіз ине шприцін венаға ақырын енгізеді. Қан шприц түтігіне жиналады. Түтік толған кезде инені алып тастайды.
4. Содан кейін серпімді жолақ босатылады, ал қан кетуді тоқтату үшін иненің тесілген жері стерильді дәкемен жабылады.

Қан анализіне қалай дайындалу керек

Көптеген дәрілер мен басқа заттар қандағы АДГ деңгейіне әсер етуі мүмкін. Зерттеуден бұрын дәрігер сізден мынаны болдырмауды сұрауы мүмкін:

• алкоголь
• клонидин, бұл қан қысымын төмендететін дәрі
• диуретиктер
• галоперидол – бұл психикалық және мінез -құлық бұзылыстарын емдеуге арналған дәрі
• инсулин
• литий
• морфин
• никотин
• стероидтар

ADH тестінен өтудің ықтимал тәуекелдері

Қан анализінің сирек кездесетін қауіптері:

• шамадан тыс қан кету
• естен тану
• бас айналу
• тері астына қан жиналуы (гематома)
• пункция орнындағы инфекция

Тест нәтижелерін түсіну

АДГ -ның өте жоғары деңгейі сізде бар екенін білдіруі мүмкін:

• ми жарақаты немесе жарақат
• ми ісігі
• ми инфекциясы
• орталық жүйке жүйесінің инфекциясы немесе ісік
• өкпе инфекциясы
• ұсақ жасушалы карцинома өкпе ісігі
• операциядан кейінгі сұйықтық теңгерімсіздігі
• сәйкес келмейтін ADH синдромы (SIADH)
• инсульт
• нефрогенді диабет insipidus, бұл өте сирек кездеседі
• өте сирек кездесетін жедел порфирия

АДГ деңгейінің қалыптан тыс төмендеуі мынаны білдіруі мүмкін:

• гипофиздің зақымдануы
• бастапқы полидипсия
• орталық қант диабеті сирек кездеседі

Сынақтан кейін бақылау

Әдетте диагноз қою үшін ADH тестінің өзі жеткіліксіз. Сіздің дәрігерге кешенді сынақтар қажет болуы мүмкін. ADH тестімен жасалуы мүмкін кейбір сынақтарға мыналар жатады:

• Аносмолальдылық сынағы – бұл қанның немесе несептің еріген бөлшектерінің концентрациясын өлшейтін қан немесе зәр анализі.
• Электролиттік скрининг – бұл сіздің денеңіздегі электролиттердің, әдетте натрий немесе калий мөлшерін өлшеуге арналған қан анализі.
• Судан айыру сынағыегер сіз бірнеше сағат бойы су ішуді тоқтатсаңыз, қаншалықты жиі зәр шығаратындығыңызды тексереді.