Колоректальды қатерлі ісік дегеніміз не?
Колоректальды қатерлі ісік – бұл тоқ ішекте немесе тік ішекте басталатын қатерлі ісік. Ісік қай жерде басталатынына байланысты оны тоқ ішек немесе тік ішек ісігі деп те атауға болады. Колоректальды қатерлі ісік тоқ ішектің немесе тік ішектің жасушалары өзгеріп, қалыптан тыс өскенде пайда болады.
Колоректальды қатерлі ісік тоқ ішектің немесе тік ішектің шырышты қабатында өсу (полип) ретінде басталады. Бұл өсінділер тоқ ішектің немесе тік ішектің әртүрлі қабаттары арқылы қан тамырларына таралуы мүмкін, сайып келгенде денеңіздің алыс бөліктеріне барады.
Колоректальды қатерлі ісік қалай кезеңге бөлінеді?
Сахналау дәрігерлерге ең жақсы емдеуді анықтауға және өмір сүру деңгейін болжауға көмектесу үшін қолданылады. Қатерлі ісіктің қаншалықты таралғаны ісік сатысын анықтайды.
Колоректальды қатерлі ісік әдетте американдық қатерлі ісік жөніндегі біріккен комитет әзірлеген TNM кезеңдік жүйесін қолдану арқылы сатыланады.
Кезең келесі мәліметтерге негізделген:
- Біріншілік ісік (Т). Бастапқы ісік мөлшері және оның тоқ ішек қабырғасына қаншалықты өскені немесе жақын аймақтарға таралуы.
- Аймақтық лимфа түйіндері (N). Қатерлі ісік жақын маңдағы лимфа түйіндеріне тараған.
- Алыстағы метастаздар (M). Қатерлі ісік алыстағы лимфа түйіндеріне немесе өкпеге немесе бауырға таралған.
Колоректальды қатерлі ісік кезеңдері 0-ден 4-кезеңге дейін ауытқиды. Әрбір кезеңді одан әрі ауырлық деңгейлеріне бөлуге болады. Бұл деңгейлер A, B немесе C әріптерімен белгіленеді.
0-кезең
Қатерлі ісік өзінің ең ерте сатысында және тоқ ішектің немесе тік ішектің ішкі қабаты болып табылатын шырышты қабаттан тыс таралмаған. Бұл кезең сонымен қатар in situ карцинома деп аталады.
1-кезең
Қатерлі ісік тоқ ішектің немесе тік ішектің шырышты қабаты арқылы өсті, бірақ тоқ ішек қабырғасынан немесе тік ішектен тыс таралмаған.
2-кезең
Қатерлі ісік тоқ ішектің немесе тік ішектің қабырғасы арқылы өскен, бірақ аймақтық лимфа түйіндеріне таралмаған. Қабырғаға қаншалықты терең жайылғанына және қуық немесе қуық асты безі сияқты жақын органдарға тараған-таралмағанына байланысты 2-кезеңді 2A, 2B және 2C сатыларына бөлуге болады.
3-кезең
Қатерлі ісік аймақтық лимфа түйіндеріне таралған. Қатерлі ісік өскен жеріне және лимфа түйіндерінің санына байланысты 3-кезеңді 3A, 3B және 3C сатыларына бөлуге болады.
4-кезең
Қатерлі ісік алыс жерлерге тарады. Бұл ең озық кезең. 4-кезеңді 4А және 4В кезеңдерге бөлуге болады. 4А сатысы қатерлі ісік бір алыс аймаққа таралғанын көрсетеді. 4B сатысы қатерлі ісіктің екі немесе одан да көп алыс жерлерге таралғанын көрсетеді.
Колоректальды қатерлі ісіктің әрбір сатысының болжамы қандай?
Колоректальды қатерлі ісіктің өмір сүру деңгейі сіздің болжамыңызды түсінуге көмектесетін құрал ретінде пайдаланылады. Ол белгілі бір уақыттан кейін – әдетте диагноз қойылғаннан кейін бес жылдан кейін тірі болатын қатерлі ісіктің бірдей түрі мен сатысы бар адамдардың пайызын қамтамасыз етеді. Көптеген адамдар бес жылдан көп өмір сүреді, ал көбінесе одан да ұзақ өмір сүреді.
Тірі қалу көрсеткіштері тек жалпы болжам болып табылады және сіздің қанша өмір сүретініңізді болжай алмайды. Өмір сүруге әсер ететін бірқатар жеке факторлар бар, олар бұл сандар ескерілмейді:
- адамның жасы және басқа да денсаулық мәселелері
- адам емдеуге қалай жауап береді
- арнайы ісік маркерлері
- қабылданған ем түрі
- қатерлі ісік қайта оралды ма, жоқ па
Колоректальды қатерлі ісіктің кезеңдері бойынша өмір сүру деңгейі
сәйкес
Осы деректерге сүйене отырып, міне, кезең бойынша бөлу:
- Локализацияланған. Бастапқы аймақтан тыс таралмаған ерте сатыдағы колоректальды қатерлі ісік – әдетте 0 немесе 1 кезең – бес жылдық өмір сүру деңгейі 89,8 пайызды құрайды.
- Аймақтық. Жақын лимфа түйіндеріне таралған қатерлі ісіктің бес жылдық өмір сүру деңгейі 71,1 пайызды құрайды.
- Алыс. Бауыр, ми немесе өкпе сияқты алыс аймаққа таралған қатерлі ісіктің бес жылдық өмір сүру деңгейі 13,8 пайызды құрайды.
- Белгісіз. Кейбір жағдайларда қатерлі ісік сатысы болмауы мүмкін. Мұның бірнеше мүмкін себептері бар, мысалы, науқастың жеке таңдауы. Кезеңсіз онкологиялық аурулардың бес жылдық өмір сүру деңгейі 35 пайызды құрайды.
Жыныс маңызды ма?
Жыныс колоректальды қатерлі ісігі бар адамдардың өмір сүруіне әсер етеді. Соңғы статистикаға сәйкес, әйелдерге қарағанда ер адамдарда колоректальды қатерлі ісік диагнозы қойылған. Көптеген зерттеулер әйелдердің өмір сүру деңгейінің жақсырақ екенін анықтады.
2017 ж
Бұрынғы зерттеулер әйелдерде еркектерге қарағанда тоқ ішек қатерлі ісігінің өмір сүру деңгейі жоғары екенін анықтады. Бір үлкен
Зерттеушілер жыныстық гормондар колоректальды қатерлі ісік қаупінің төмендеуімен және әйелдердің өмір сүру деңгейінің жоғарылауымен байланысты болуы мүмкін деп санайды.
Колоректальды қатерлі ісік белгілері
Алғашқы кезеңдерінде колоректальды қатерлі ісік ешқандай белгілерді тудырмауы мүмкін. Белгілер мен белгілер ісік қоршаған тіндерге өскеннен кейін пайда болады.
колоректальды обырдың БЕЛГІЛЕРІ
төрт аптадан астам уақытқа созылатын ішек әдеттерінің өзгеруі
- тар нәжіс
- нәжісте қан немесе тік ішектен қан кету
- ішектің толығымен босап кетпейтінін сезіну
- іштің кебу, ауырсыну немесе газ сияқты тұрақты ауырсынуы
- тік ішектің ауыруы
- түсініксіз салмақ жоғалту
- шаршау
лимфа түйіндерінің ісінуі, тыныс алудың қиындауы немесе сарғаю (таралған ісікпен байланысты)
Егер сізде колоректальды қатерлі ісік болса, қолдауды қайдан табуға болады
Күшті қолдау желісінің болуы диагнозды, емдеуді және қалпына келтіруді жеңілдетеді. Отбасыңыз бен достарыңыз колоректальды обырдың эмоционалды және практикалық қиындықтарында сізге көмектесе алады. Кейбір адамдар діни қызметкерлермен немесе рухани кеңесшімен сөйлесу арқылы жұбаныш табады.
Сондай-ақ, сізге және сіздің жақындарыңызға сыртқы қолдау көрсету қызметі арқылы қол жетімді
Колоректальды обырдың өмір сүру деңгейі тек болжамды болып табылады және жеке нәтижелерді болжай алмайды. Сіздің көзқарасыңыз сіздің жеке жағдайларыңызға байланысты. Сіздің дәрігеріңіз сіздің жағдайыңызға байланысты статистиканы контекстке енгізуге көмектесе алады. Егер сізде колоректальды өмір сүру статистикасы және олардың сізге қалай қолданылатыны туралы сұрақтарыңыз болса, дәрігеріңізбен сөйлесіңіз.
