Стандартты офтальмологиялық емтихан – бұл офтальмолог немесе оптометрист жүргізетін кешенді сынақтар сериясы. Бұл дәрігерлер көз денсаулығына маманданған. Олар бұл сынақтарды көру қабілетін және көздің денсаулығын тексеру үшін пайдаланады.
Стандартты офтальмологиялық емтихан кешенді көз емтиханы немесе әдеттегі көз емтиханы ретінде де белгілі.
Мен қаншалықты жиі офтальмологиялық тексеруден өтуім керек?
Сіздің жасыңыз бен көз денсаулығыңыз сіздің көзді тексеруден қаншалықты жиі өтетініңізді анықтайды.
Балалар мен жасөспірімдер
Американдық Офтальмология академиясының (AAO) және Американдық педиатриялық офтальмология және страбизм қауымдастығының бірлескен ұсынымдарына сәйкес, бала жаңа туған нәресте кезінде алғашқы негізгі көз сынағынан өтуі керек.
Олар сондай-ақ мына кезеңдерде көру қабілетін тексеруі керек:
- бір рет 6 жастан 12 айға дейін
- бір рет 12 айдан 3 жасқа дейін
- бір рет 3 жастан 5 жасқа дейін
- 5 жастан кейін 1-2 жыл сайын
Бұл скринингтер дәрігерге жан-жақты емтихан қажет екенін анықтауға көмектеседі.
Ересектер
AAO жақсы көру қабілеті бар және көзінде ешқандай проблемалары жоқ ересектерге осы кезеңдерде офтальмологиялық емтихан тапсыруды ұсынады:
- бір рет 20 мен 29 жас аралығында
- екі рет 30 мен 39 жас аралығында
- 40 жаста
- дәрігер ұсынғандай, 40 жастан кейін және 65 жасқа дейін
- 65 жастан бастап 1-2 жыл сайын
Көзінде немесе көруінде қандай да бір проблемалары бар ересектер, егер дәрігер басқаша ұсынбаса, жылына кемінде бір рет көз дәрігеріне қаралуы керек.
Американдық оптометриялық қауымдастығының (AOA) мәліметтері бойынша, көз және көру проблемаларының жоғары қаупіне байланысты жыл сайынғы емтихандарды қажет ететін ересектерге мыналар жатады:
- контактілі линзаларды киіңіз
- көзге жанама әсерлері бар дәрілерді қабылдаңыз
- көзге операция жасатқан немесе көз жарақатын алған
- көз ауруларының жеке немесе отбасылық тарихы бар
- көзге қауіпті болуы мүмкін кәсіптердің болуы (мысалы, дәнекерлеуші болу)
Рефракциялық ота жасатқан адамдар (мысалы, LASIK, PRK немесе SMILE) 1-2 жыл сайын тексерілу керек.
Егер сізде көз ауруы болса, дәрігермен қаншалықты жиі емтихан тапсыру керектігі туралы сөйлесіңіз.
Қант диабеті және сіздің көз денсаулығыңыз
Қант диабеті глаукома немесе көру қабілетінің жоғалуы сияқты асқынуларға әкелуі мүмкін. Егер сізде қант диабеті болса, көз дәрігеріңіз көруіңізді жүйелі түрде тексеріп, оның өзгергенін бақылап отыруды қалайды.
Американдық қант диабеті қауымдастығы (ADA) 1 типті қант диабеті бар адамдарға диагноз қойылғаннан кейін 5 жыл ішінде бірінші рет көзді тексеруді ұсынады. Алғашқы емтиханнан кейін олар жыл сайынғы көз емтихандарынан өтуі керек.
ADA сонымен қатар 2 типті қант диабетімен ауыратын ересектерге диагнозды алғаннан кейін бірінші көзді тексеруді ұсынады. Алғашқы емтиханнан кейін олар жыл сайынғы көз емтихандарынан өтуі керек.
Егер сізде диабеттік ретинопатияның белгілері немесе симптомдары болса, көз дәрігеріңіз жиірек тексеруді ұсынуы мүмкін.
Офтальмологиялық емтиханға қалай дайындалуға болады?
Сынақ алдында арнайы дайындық қажет емес. Емтиханнан кейін дәрігер көзіңізді ашса және көру әлі қалыпқа келмесе, сізді үйге апаратын біреу қажет болуы мүмкін.
Емтиханға күннен қорғайтын көзілдірік алып келуді ұмытпаңыз. Кеңейгеннен кейін сіздің көзіңіз жарыққа өте сезімтал болады. Егер сізде күннен қорғайтын көзілдірік болмаса, дәрігерлік кеңсе сізге көзіңізді қорғайтын нәрсе береді.
Офтальмологиялық тексеру кезінде не болады?
Дәрігер көздің толық тарихын алады және әртүрлі нәрселерді атап өтеді, соның ішінде:
- сіздің көру проблемаларыңыз
- көзілдірік немесе контактілі линзалар сияқты кез келген түзету әдістері
- жалпы денсаулығыңыз
- сіздің отбасыңыздың тарихы
- ағымдағы дәрі-дәрмектеріңіз
Көру скринингі
Сіздің дәрігеріңіз көру өткірлігін тексереді.
Бұл сынақ кезінде таңбалар немесе пішіндер (алфавит сияқты) бар диаграмманы қарайсыз. Дәрігер сіздің осы белгілерді немесе пішіндерді қашықтықтан дұрыс анықтау қабілетіңізді ескереді.
Олар сондай-ақ сыну сынағын жүргізеді. Бұл сынақтың мақсаты – жарық линзадан өткенде дұрыс иілетінін немесе жақыннан көрмеу сияқты сыну қателігі бар-жоғын анықтау.
Сыну сынағы кезінде сіз 20 фут қашықтықтағы көз диаграммасын көру үшін әртүрлі линзалары бар құрылғыны пайдаланасыз. Егер сіз көзілдірік немесе контактілі линзаларды кисеңіз, сынақ сіздің рецептіңізді анықтау үшін де қолданылады.
Кеңейту
Дәрігер сонымен қатар қарашықтарды үлкейту үшін көзді тамшылармен кеңейтеді. Қарашықтар – көздің ортасында қара шеңберлер.
Кеңейту дәрігерге көздің артын көруге көмектеседі.
Емтиханның басқа бөліктері
Емтиханның басқа бөліктері тексеруді қамтуы мүмкін:
- стереопсис деп те аталатын үш өлшемді көру
- тікелей фокустың сыртында қаншалықты жақсы көретініңізді анықтау үшін перифериялық көру
- көз бұлшықеттерінің денсаулығы
Басқа сынақтарға мыналар жатады:
- олардың дұрыс жауап беретінін білу үшін сіздің оқушыларыңызды жарықпен тексеріңіз
- қан тамырларының және көру жүйкесінің саулығын көру үшін көздің артқы жағындағы торды жарықтандырылған үлкейткіш линзамен тексеру
- көздің әртүрлі бөліктерін, соның ішінде:
- қабақ
-
ирис, көздің боялған бөлігі
-
қасаң қабық, көздің алдыңғы бөлігін жауып тұратын мөлдір күмбез
- конъюнктива, көздің ақ бөлігін жабатын жұқа қабық (склера)
- сандар, таңбалар немесе пішіндер бар түрлі-түсті нүктелердің шеңберлеріне қарайтын түс соқырлық сынағы
-
тонометрия, дәрігер көзге ауыртпалықсыз ауа соғу немесе үрлеу үшін аспапты пайдаланатын глаукома сынағы (бұл сіздің көзіңіздегі сұйықтықтың қысымын өлшеуге көмектеседі)
Қалыпты нәтижелер нені білдіреді?
Қалыпты нәтижелер мынаны көрсетеді:
- 20/20 көру мүмкіндігі бар, яғни белгілі бір нысандарды 20 фут қашықтықтан анық көруге болады
- түстерді ажырата алады
- оптикалық жүйке зақымдануымен сипатталатын глаукоманың белгілері жоқ
- көру нервісінің, торлы қабықтың және көз бұлшықеттерінің басқа ауытқулары жоқ
- көз ауруларының немесе жағдайларының басқа белгілері жоқ
Қалыпты емес нәтижелер нені білдіреді?
Қалыпты емес нәтижелер сіздің дәрігеріңіз емдеуді қажет ететін мәселені немесе жағдайды анықтағанын білдіреді, соның ішінде:
- түзету көзілдіріктерін немесе контактілі линзаларды қажет ететін көру қабілетінің бұзылуы
-
астигматизм, қасаң қабықтың пішініне байланысты бұлыңғыр көруді тудыратын жағдай
- инфекция
- жарақат
Бұл жағдайлар балаларда жиі кездеседі, бірақ ересектерде де байқалуы мүмкін:
- көздің шамадан тыс сулануын тудыратын және балаларға қарағанда ересектерде көбірек алаңдататын бітелген жас каналы
-
жалқау көз (амбилопия), бұл ми мен көз бірге жұмыс істемегенде пайда болады
-
айқас көздер (страбизм), бұл көздер дұрыс тураланбаған кезде пайда болады
Сіздің тестіңіз одан да ауыр жағдайларды анықтауы мүмкін. Бұларға жатқызуға болады
- Жасқа байланысты макулярлы дегенерация (AMD). Бұл жағдай тордың кішкене бөлігін зақымдайды, бұл бөлшектерді көруді қиындатады.
- Катаракта. Катаракта – линзаның бұлыңғырлануы. Бұл бұлыңғырлық сіздің көруіңізге әсер етеді. Катаракта жиі кездеседі, әсіресе егде жастағы адамдарда.
- Мүйізді қабықтың абразиясы. Мүйізді қабықтың абразиясы — көздің қасаң қабығындағы сызат. Бұл бұлыңғыр көруді немесе ыңғайсыздықты тудыруы мүмкін.
- Зақымдалған нервтер немесе қан тамырлары. Нервтердің және қан тамырларының зақымдануы қан кету сияқты белгілерді тудыруы мүмкін. Қант диабетімен байланысты көз торының зақымдануы диабеттік ретинопатия деп аталады.
- Глаукома. Глаукоманың көптеген түрлері бар. Бұл жағдайды тек көзді тексеру арқылы анықтауға болады және ол ақыр соңында соқырлыққа әкелуі мүмкін.
Алып кету қандай?
Сіздің көзқарасыңыз өмір бойы өзгереді. Сондықтан көру қабілетінде ешқандай проблемалар болмаса да, жартылай жүйелі немесе тұрақты көз емтихандарын алу маңызды.
Сонымен қатар, қант диабеті және жоғары қан қысымы сияқты кейбір созылмалы жағдайлар көздің денсаулығына да әсер етуі мүмкін.
Егер сіз көзді тексеруден өткеннен бері біраз уақыт өтсе, дәрігеріңізбен кездесуді жоспарлау туралы сөйлесіңіз.


















